Drs. S.M. Cokelaere, Diplomate ECVS, Universiteitskliniek voor Paarden, Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Utrecht

Drs. A.R. Tellegen, Universiteitskliniek voor Gezelschapsdieren, Faculteit Diergeneeskunde Universiteit Utrecht

Stefan Cokelaere:

“Voor ons als dierenarts-onderzoekers is het belangrijk dat de kennis verkregen met dierproeven leidt tot verbeterde behandelingen voor onze veterinaire patiënten.”

. 

Doel van het onderzoek

Dit onderzoeksproject zorgt voor een nieuwe en verbeterde manier van behandeling van artrose en chronische rugpijn bij mensen, paarden en honden. Er wordt een systeem onderzocht waarbij het medicijn plaatselijk wordt geïnjecteerd en vervolgens over langere tijd wordt afgegeven. Dit biedt mogelijk een verbetering ten opzichte van gangbare behandelwijzen.

Achtergrond

Chronische rugpijn ontstaat vaak door een versleten tussenwervelschijf. Bij artrose is het gewrichtskraakbeen aangetast, met pijn als gevolg. Patiënten (mensen en dieren) worden eerst met pijnstillers behandeld, met vaak veel bijwerkingen. Plaatselijke injecties werken maar kort. Wanneer pijnstillers niet meer werken, is operatie de enige optie, waarna de patiënt lang niet altijd volledig herstelt. Met het nieuwe afgiftesysteem kunnen de ontsteking en de afbraak van weefsel mogelijk voor langere tijd geremd worden. Ook kan het systeem het herstel van weefsel stimuleren. Doordat de behandeling plaatsvindt op de plaats waar het probleem zich voordoet, zijn er minder medicijnen nodig en treden er minder bijwerkingen op.

Opzet

Het gaat om een groot onderzoeksproject dat bestaat uit een aantal dierproeven. In totaal worden in 5 jaar tijd ongeveer 200 ratten, 28 honden, 48 geiten en 16 paarden ingezet. Bij de reeds uitgevoerde experimenten in 2014 was het ongerief licht tot matig. In de dieren wordt een gewrichtsontsteking veroorzaakt, waarna ze behandeld worden met medicatie.

3V-alternatieven

Vervanging?
Vooraf is in het lab onderzoek gedaan op weefsel. Echter, om bijvoorbeeld de toevoer van bloed met afweercellen en afbraak van het medicijn door de lever te kunnen meten, moet er ook onderzoek gedaan worden op levende dieren, in eerste instantie ratten. Daarna worden veelbelovende nieuwe vindingen getest op de diersoorten die op dat ene aspect goed vergelijkbaar zijn met de mens, en die bovendien zelf ook patiënt kunnen zijn. Dat zijn bijvoorbeeld de hond voor de tussenwervelschijf en het paard voor de artrose. Die dieren zijn nodig om bruikbare conclusies te kunnen trekken voor hun soortgenoten en voor de mens.

Vermindering?
Met behulp van statistiek en in de eerdere fasen verworven kennis wordt het minimum aantal dieren berekend dat nodig is om betrouwbare conclusies te trekken. Om zo weinig mogelijk paarden te gebruiken in het artrose-onderzoek, worden er bijvoorbeeld meerdere gewrichten per dier onderzocht. Bij elke vervolgstap die nieuwe informatie biedt, worden de precieze aantallen benodigde dieren opnieuw vastgesteld en waar mogelijk verlaagd.

Verfijning?
De dieren krijgen een goede behandeling en worden zoveel mogelijk in groepen gehuisvest, zodat ze gezelschap hebben aan elkaar. Waar nodig krijgen ze pijnbestrijding en verdoving.

Maatschappelijk belang

Klachten op het gebied van artrose leveren mensen, paarden en honden veel pijn op. Een betere behandeling is een grote vooruitgang voor hun kwaliteit van leven.

Resultaten

Doordat de proeven en de resultatenverwerking nog niet zijn afgerond, zijn er op dit moment nog geen definitieve resultaten bekend.