Schenkingen van liturgische gewaden

Dodengedachtenis

Middeleeuwse schenkingspraktijken waren onlosmakelijk verbonden met het fenomeen van de dodengedachtenis (memoria). Hierin stond zowel de zorg voor het hier en nu als de zorg voor het hiernamaals centraal. Het Christendom leerde namelijk dat aan het einde der tijden ieder mens beoordeeld zou worden naar zijn daden: volmaakte christenen, de heiligen, kregen onmiddellijk toegang tot de hemel. Verdoemden, de zondaars die voor hun dood geen berouw hadden getoond, moesten eeuwig boeten in de hel. Degenen die nog boete moesten doen, maar van wie de zonden al waren vergeven, werden veroordeeld tot een verblijf in het vagevuur. Het vagevuur was weliswaar een plaats van pijn en verdriet, maar het had maar één uitgang en deze leidde naar de hemel. Hoe lang men in het vagevuur moest blijven hing af van de zwaarte van de straf die men moest uitzitten. Om die straf zo kort mogelijk te houden, was het zaak om hier op aarde zo goed mogelijk te leven.

Goed leven betekende voor de gelovige in de praktijk: zo min mogelijk zondigen, de tien geboden naleven, de werken van barmhartigheid beoefenen, bidden, pelgrimages maken en religieuze instellingen zoals kerken en kloosters steunen via schenkingen. Deze schenkingen konden worden gedaan in de vorm van geld, maar ook in de vorm van goederen die de instelling nodig had, waarbij te denken valt aan bouwmateriaal, meubilair, altaarstukken, liturgisch vaatwerk en liturgische gewaden. Het schenken van liturgische gewaden gold als een goed werk omdat het bijdroeg aan de verfraaiing van de eredienst voor God en zijn heiligen.

Volgende: Motieven om te schenken.